Er is geen verschil in betekenis.
bluts
deuk, kwetsuur
Moet je kijken, zeker door die enorme hagelbui. Allemaal blutsen in mijn auto!
buts
deuk, kwetsuur
Wat jammer, die peren. Ik heb ze laten gevallen. Allemaal gebutst.
Een b(l)uts kan een instulping of uitstulping zijn. Zo’n toevoeging van een -l- komt overigens wel vaker voor. Een ‘pleisterplaats’ (bijvoorbeeld een tussenstop voor trekvogels) komt via het Franse ‘paître’ van het Latijnse ‘pascere’ (laten grazen, weiden), een woord zonder -l-. Vroeger schreef men ook ‘peisterplaats’. En ‘plaveien’ deed men in het Middelnederlands met tegels die ‘paveien’ heetten. Waarom die l-toevoeging? Misschien is dat bij buts gebeurd om de betekenis te intensiveren, zoals ook ‘blaffen’ uit ‘baffen’ is ontstaan. Dus na een hagelbui waar halve tennisballen uit de lucht vallen, is het voorstelbaar dat we het hebben over een geblutste auto.
Toch nog even over die -l-. Hoezo intensiveren? Is dat geen verklaring alleen voor dit geval? Nee, die -l- doet wel vaker iets in die richting. Vergelijk eens ‘hinken’ met ‘hinkelen’ en ‘kreuken’ met ‘kreukelen’. Hier zorgt de toevoeging -el- voor het opdelen in kleine partjes. De vorm met -el- is een zogenoemd frequentatief, zoals ‘druppelen’ naast ‘druppen’ en ‘huppelen’ naast ‘huppen’.
