De woorden verschillen niet in betekenis, maar soms is er een subtiel verschil in gebruik.
namaak
niet echt, imitatie
Zo’n namaak open haard geeft in elk geval meer sfeer dan een radiator van de cv.
nep
niet echt, bedrieglijk echt
Het station was urenlang afgesloten voor wat achteraf een nepbom bleek te zijn.
Beide woorden hebben de betekenis van pseudo, zoals in pseudowetenschap. Maar het soms subtiele verschil in gebruik kan, zo lijkt het, te maken hebben met drie aspecten: 1. de relatie tussen ‘echt’ en ‘niet echt’, 2. de kennis over het ‘niet echt zijn’, 3. het bedoelde effect. Neem het verschil tussen een namaakhorloge en een nephorloge. Een namaakhorloge is een goedkope ‘remake’ van een designhorloge. Het is wel een horloge (1), maar als je goed kijkt, zie je dat het een imitatie is. En je weet dat natuurlijk ook door de prijs (2). Maar een nephorloge is eerder ‘helemaal geen horloge’, bijvoorbeeld alleen een wijzerplaat, terwijl je toch denkt dat het een echt werkend horloge is (3). Anders geformuleerd: Bij namaak gaat het eerder om ‘herkend niet echt’, maar bij nep gaat het eerder om ‘niet herkend niet echt’. Wat kiest u?
- De bankoverval werd uitgevoerd door nepagenten.
- De bankoverval werd uitgevoerd door namaakagenten.
Als het onderscheid klopt, kiest u hier voor nepagenten. Immers bij namaakagenten zou het bankpersoneel het eerder door hebben gehad. Maar mocht u het onderscheid te gezocht vinden, en geen betekenisverschil zien tussen bijvoorbeeld nepbont en namaakbont, dan is er niets mis met uw taalgevoel. Hoewel, nepbont klinkt toch net iets negatiever. Als ik mezelf niet bedrieg, komt dat door het betekenisaspect ‘bedrieglijk’.
