De woorden verschillen in betekenis.
waranda
aangebouwde, overdekte ruimte aan een woning, veranda
Aan de balustrade van de waranda hingen dit jaar alweer bakken met geraniums.
warande
wandelpark, dierenpark (vroeger ook: besloten jachtterrein)
In Tilburg heb je vlak bij de universiteit een warande met een sterpatroon in paden, zodat de jagers in het midden al drinkend gemakkelijk een haasje konden schieten.
Waranda is een contaminatie van veranda en warande. Uiteraard is hier de klankverwantschap de oorzaak. Meestal ontstaan contaminaties door betekenisovereenkomst: ‘duur kosten’, ‘zwaar wegen’, enz. Maar zou bij waranda ook nog betekenisovereenkomst een rol kunnen spelen? De etymologiewoordenboeken (ook de Engelse) zeggen dat veranda uit het Portugees komt, van ‘varanda’, waarin <var> waarschijnlijk verwant is met een woord dat ‘stang’ betekent; zeg maar de railing van ons al dan niet overdekte balkon. Denk ook aan het Engelse ‘barrier’. Maar er wordt ook verwezen naar India waar huizen met veranda’s eveneens gebruikelijk waren. Het zou dan om het Hindi-woord ‘baranda’ gaan. Vanuit het Hindi is de stap naar het Sanskriet, de moeder van alle Europese talen, niet zo groot. Het Sanskriet heeft een woordstam <var> dat als basis voor warande gediend kan hebben. Dat <var> zou nog in ons ‘bewaren’ zitten. Wat werd er dan bewaard, zo vlak bij het huis in zo’n omheinde en overdekte ruimte? Antwoord: de levende have. Denk nog aan het Engelse ‘warren’ voor konijnenhok. En als er wat meer levende have is, komt er ook wat groen bij misschien, en wordt zo’n uitbouw een parkachtig dierentuintje.
Nuttig deze kennis? Ja, wel om te begrijpen hoe waranda het woord kon worden voor veranda. En na al deze uitleg weet u nu voorgoed dat een waranda geen warande is.
