De woorden verschillen heel subtiel in betekenis.
jokken
niet de waarheid spreken: ontkennen dat iets gebeurd is
- Als kinderen jokken dat ze iets niet gedaan hebben, bedoelen ze misschien dat het niet met opzet ging.
- De minister jokt als ze zegt dat er vorig jaar extra geld ter beschikking is gesteld.
liegen
niet de waarheid spreken: de waarheid verdraaien
Mijnheer de premier, ik zeg niet dat u de Kamer onjuist informeert, ik zeg ook niet dat uw uitspraken niet overeenkomen met de feiten, ik zeg dat u liegt!
Jokken associëren we eerder met kleine kinderen, voor wie het onderscheid tussen fantasie en werkelijkheid nog minder scherp is. Als we dit woord bij volwassenen gebruiken, bedoelen we dat ironisch. Jokken is vaak minder erg dan liegen. Over jokken wordt ook iets milder geoordeeld; dat is ‘niet goed’. Maar liegen, een andere waarheid presenteren (zo’n ‘alternatief feit’), dat is gewoon ‘fout’. Bij liegen gaat het om een leugen, bij jokken om een leugentje.