mooi
oordeel over schoonheid (het tegenovergestelde van ‘lelijk’); aangenaam
- De nocturnes van Chopin werden echt heel mooi gespeeld, zo sprankelend ook!
- Het wordt mooi weer de komende dagen, met maar af en toe wat regen.
prima
oordeel over geschiktheid (het tegenovergestelde van ‘slecht’)
- Deze oefenstof vormt een prima voorbereiding op het examen.
- Het is prima zeilweer: windkracht 3 tot 4.
Mooi gaat vooral over schoonheid. Prima gaat over goedheid of geschiktheid. Mooi gaat over een esthetische ervaring. Prima gaat over kwaliteit, en geeft eerder een kwalificatie.
Bij verschillen over of iets mooi is, word je het niet zo snel eens. Maar bij verschillen of iets prima is, kun je makkelijker verwijzen naar objectieve criteria.
- Nee, dit ís niet mooi. Jij víndt het mooi.
- Vind jij dit een prima kookboek? Ik niet, soms zijn de instructies zo onduidelijk.
Het woord prima is de vrouwelijke vorm van ‘primus’, zoals in het Italiaans: ‘prima sorte’, dus ‘van de beste soort’. En als dan de rangorde minder een rol speelt, is de betekenis ‘heel goed’ heel verklaarbaar. Intrigerend is wel dat prima ook een afgezwakte betekenis kan hebben, ‘best wel goed’, zoals in: Ach ja, het was een leuke ontvangst en de verzorging was prima. En mooi heeft nog heel andere betekenissen, zoals in mooie praatjes en Nu nog mooier!
Gelukkig kreeg ik geen vragen over prachtig (iets sterker dan mooi), of uitstekend (iets sterker dan prima). Gelukkig kreeg ik ook geen vragen over fantastisch, geweldig, puik, uitmuntend en uitnemend. Daar kom ik mooi mee weg. Ik vind het wel prima zo.