Mijn irritatie over onbewezen claims komt vaak tot uiting op het gebied van taal. Juist daar weet ik namelijk vaak wat wel of niet bewezen is. En zelfs als ik iets niet iets met zekerheid kan ontkennen, dan kan ik toch best inschatten of iets waarschijnlijk is. Neem nou de claim 'je hoort het steeds vaker'. Die kom je best vaak tegen (ik zal niet zeggen steeds vaker), in taaladviesboeken, maar ook in tweets, in kranten, in gesprekken.
Als iemand dat zegt, kan ik natuurlijk niet bewijzen dat diegene ongelijk heeft. Maar ik kan wel zeggen: "Joh, je dénkt dat misschien, maar het kan ook dat je last hebt van de recency illusion." Die houdt in dat als je ergens recent bewust van bent geworden, je daar ook bewuster op let. Ook bekend als het Kinderwagen Syndroom (als je één kinderwagen ziet, zie je er opeens duizend) en het Groene Truien Complex (als je een groene trui koopt, heeft opeens iedereen een groene trui).
Het kán natuurlijk wel waar zijn, zo'n uitspraak. Misschien hoor jij het inderdaad vaker. Maar dan nog: zegt dat iets over een ontwikkeling in de taal? Waarschijnlijk niet. En toch wordt die link vaak gemaakt: "Ik hoor steeds vaker Engels, dus de taal gaat naar de haaien." Maar is wat jij hoort representatief voor de hele taal? Vast niet. Het is dus toch wel goed zoals het is.
Als je dus denkt iets over taal te weten, controleer dat dan gewoon even. Staat slim, en je vermijdt irritaties. In ieder geval bij mij.
